દેશમાં છેલ્લા 4 અઠવાડિયાથી કોરોનાના કેસ સતત વધી રહ્યા છે. દિલ્હી કોરોનાનું હોટસ્પોટ રહ્યું છે. 25 એપ્રિલથી 1 મેની વચ્ચે દેશમાં 22 હજારથી વધુ નવા દર્દીઓ મળી આવ્યા છે. આ કેસ તેના પ્રથમ સપ્તાહમાં જોવા મળેલા 15 હજાર કેસ કરતાં 41% વધુ છે.
દેશમાં પ્રાપ્ત થયેલા કેસોમાંથી 68% 3 રાજ્યો દિલ્હી, હરિયાણા અને યુપીના છે. દિલ્હીમાં સકારાત્મકતા દર 7% થી ઉપર છે. એટલે કે, WHOની નજરમાં, અહીં ચેપ બેકાબૂ છે. આવી સ્થિતિમાં દેશમાં કોરોનાનું ચોથું મોજું આવવાના સમાચાર પણ આવી રહ્યા છે, પરંતુ શું દેશમાં ચોથા મોજાનું કારણ દિલ્હી હશે?
દેશના વધુ બે રાજ્યો રાજસ્થાન અને એમપીમાં કોરોનાના કેસ ઝડપથી વધી રહ્યા છે. ગયા સપ્તાહની સરખામણીએ રાજસ્થાનમાં કોરોનાના કેસોમાં 155% અને મધ્યપ્રદેશમાં 132% નો વધારો થયો છે, જે નવા ખતરાને દર્શાવે છે.
કયા રાજ્યોમાં સૌથી વધુ કોરોના કેસ વધી રહ્યા છે?
દેશમાં 25 એપ્રિલથી 1 મે વચ્ચે કુલ 22,200 નવા દર્દીઓ મળી આવ્યા છે. આ કેસ તેના પ્રથમ સપ્તાહમાં મળેલા 15,800 કેસ કરતાં 41% વધુ છે. તે જ સમયે, 5 મેના રોજ, દેશમાં 3 હજારથી વધુ કોરોના કેસ નોંધાયા છે. જ્યારે એક્ટિવ કેસની સંખ્યા 20 હજાર થઈ ગઈ છે.
દિલ્હી: 11 માંથી 7 જિલ્લામાં હકારાત્મકતા દર 5% થી વધુ
દિલ્હીમાં દરરોજ સરેરાશ એક હજાર કોરોનાના કેસ સામે આવી રહ્યા છે. આ અઠવાડિયે દિલ્હીમાં કોરોનાના 9,684 કેસ મળી આવ્યા છે. દેશમાં મળી રહેલા કુલ કેસોમાંથી આ 43% છે. ગયા અઠવાડિયે દિલ્હીમાં 6,326 કોરોના કેસ જોવા મળ્યા હતા. એટલે કે આ અઠવાડિયે 53% નો વધારો થયો છે.
દિલ્હીના 11 માંથી 7 જિલ્લામાં સાપ્તાહિક સકારાત્મકતા દર 5% થી વધુ છે. સાપ્તાહિક સકારાત્મકતા દર દક્ષિણ દિલ્હીમાં 8.83%, પશ્ચિમ દિલ્હીમાં 7.95%, ઉત્તર પશ્ચિમમાં 7.73%, પૂર્વ દિલ્હીમાં 7.25%, દક્ષિણ પશ્ચિમ દિલ્હીમાં 6.42%, નવી દિલ્હીમાં 6.24% અને મધ્ય દિલ્હીમાં 5.55% છે.
સામાન્ય રીતે જો પોઝીટીવીટી રેટ 4% થી 5% સુધી હોય તો પરિસ્થિતિને નિયંત્રિત ગણવામાં આવે છે, પરંતુ WHO કહે છે કે જો તે 5% થી વધુ હોય તો પરિસ્થિતિ બેકાબૂ બની જાય છે.
મધ્યપ્રદેશ: સક્રિય કેસોમાં 200% વધારો
આ અઠવાડિયે એમપીમાં 172 કોરોના દર્દીઓ મળી આવ્યા છે. ગયા અઠવાડિયે મળી આવેલા 74 દર્દીઓ કરતાં આ 132% વધુ છે. આ સાથે, છેલ્લા એક સપ્તાહમાં રાજ્યમાં સક્રિય કેસોમાં 200% નો વધારો થયો છે. 26 એપ્રિલના રોજ, કોરોનાના માત્ર 75 સક્રિય કેસ હતા, જ્યારે 27 એપ્રિલથી 3 મે વચ્ચે તે વધીને 203 થઈ ગયા. એક અઠવાડિયા પહેલા એમપીમાં, જ્યાં આવા માત્ર 18 જિલ્લા હતા જેમાં સક્રિય કેસ હતા, હવે 21 જિલ્લામાં ઓછામાં ઓછો એક સક્રિય કેસ છે.
રાજસ્થાન: જયપુરમાં સૌથી વધુ સક્રિય કેસ
રાજસ્થાનમાં 25 એપ્રિલથી 1 મે વચ્ચે કોરોનાના કુલ 360 કેસ નોંધાયા છે. આ તેના પ્રથમ સપ્તાહમાં નોંધાયેલા 141 કેસ કરતાં 155% વધુ છે. રાજસ્થાનમાં કોરોનાના સક્રિય કેસ 500ની નજીક છે. જયપુરમાં 300 થી વધુ સક્રિય કેસ છે. રાજસ્થાનમાં 5 મેના રોજ કોરોનાના 63 નવા કેસ સામે આવ્યા છે.
યુપી અને હરિયાણાઃ આ અઠવાડિયે પણ કોરોનાના કેસમાં વધારો થયો છે
નેશનલ કેપિટલ રિજન એટલે કે એનસીઆરમાં આ સપ્તાહે પણ કોરોનાના કેસમાં વધારો જોવા મળ્યો છે. હરિયાણામાં આ અઠવાડિયે કોરોનાના 3,695 નવા કેસ નોંધાયા છે, જે ગયા સપ્તાહના 2,296 કરતા 61% વધુ છે. તે જ સમયે, યુપીમાં આ અઠવાડિયે 1,736 કેસ મળી આવ્યા છે. ગયા અઠવાડિયે મળી આવેલા 1,278 કેસ કરતાં આ 36% વધુ છે.
મહારાષ્ટ્ર અને કેરળમાં પણ કેસ વધી રહ્યા છે
કેરળમાં ગયા સપ્તાહની સરખામણીએ આ અઠવાડિયે કોરોનાના 2 હજાર નવા કેસ નોંધાયા છે, જે ગયા સપ્તાહ કરતાં વધુ છે. તે જ સમયે, મહારાષ્ટ્રમાં આ અઠવાડિયે 1,060 નવા દર્દીઓ મળી આવ્યા છે, જ્યારે ગયા અઠવાડિયે 996 કેસ નોંધાયા હતા. આ સિવાય કર્ણાટક, તમિલનાડુ, બંગાળ, તેલંગાણા, પંજાબ અને ઉત્તરાખંડમાં પણ કોરોનાના કેસ ઝડપથી વધી રહ્યા છે.
શું છે કોરોનાના ચોથા તરંગનો ખતરો?
દેશમાં કોરોનાના કેસ વધવાને કારણે ચોથા મોજાની ચર્ચા શરૂ થઈ ગઈ છે. સવાલ એ ઉઠી રહ્યો છે કે ફરી કોરોના કેસ વધવાનું કારણ શું છે? આજે આપણે નિષ્ણાતો અને નવા સંશોધન દ્વારા આ પ્રશ્નોના જવાબ આપીશું.
WHO ચીફ: આગળ શું થશે તે કહી શકાતું નથી
વર્લ્ડ હેલ્થ ઓર્ગેનાઈઝેશન (ડબ્લ્યુએચઓ)ના વડા ટેડ્રોસ ઘેબ્રેયેસસે કહ્યું છે કે ઓમિક્રોનના પેટા વેરિઅન્ટ્સ BA.4, BA.5 હજુ પણ પરિવર્તનશીલ છે. આવી સ્થિતિમાં આગળ શું થશે તે અંગે કંઈપણ કહેવું વહેલું ગણાશે. તેમણે કહ્યું કે અન્ય ઓમિક્રોન સબ-વેરિઅન્ટ્સની સરખામણીમાં આ નવા સબ-વેરિયન્ટ કેટલા ખતરનાક છે તે હજુ પણ તપાસનો વિષય છે.
WHOના વડાએ કહ્યું કે Omicronનું BA.2 વેરિઅન્ટ હજુ પણ વિશ્વભરમાં નવા કોરોના કેસોનું સૌથી મોટું કારણ છે. તેના પેટા વેરિઅન્ટ BA.4 અને BA.5ને કારણે, દક્ષિણ આફ્રિકામાં પણ કોરોનાના કેસ વધી રહ્યા છે. ઘણા દેશોમાં આપણે જોઈ રહ્યા છીએ કે કેવી રીતે કોરોના વાયરસ પરિવર્તિત થઈ રહ્યો છે. તેથી અમને ખબર નથી કે આગળ શું થશે.
નવું સંશોધન: ડેલ્ટા અથવા કોઈપણ નવા પ્રકાર ઉનાળામાં પાયમાલીનું કારણ બની શકે છે
કોરોનાના ચોથા મોજાએ યુરોપ અને એશિયાના ઘણા દેશોમાં તબાહી મચાવી છે. ઈઝરાયેલમાં કરવામાં આવેલા એક નવા સંશોધનમાં જણાવવામાં આવ્યું છે કે આ ઉનાળામાં ડેલ્ટા અથવા કોરોનાનું નવું સ્વરૂપ નવો પ્રકોપ લાવી શકે છે. આ સંશોધન સાયન્સ ઓફ ધ ટોટલ એન્વાયર્નમેન્ટ જર્નલમાં પ્રકાશિત થયું છે.
રિસર્ચમાં એવું કહેવામાં આવ્યું છે કે જ્યારે નવો સ્ટ્રેન આવે છે, ત્યારે પાછલી સ્ટ્રેઈન ખતમ થઈ જાય છે, પરંતુ ડેલ્ટાના કિસ્સામાં આવું થયું નથી. ઓમિક્રોન અને તેના પેટા વેરિઅન્ટની રજૂઆત પછી પણ ડેલ્ટાનો નાશ થયો નથી. આવી સ્થિતિમાં ઉનાળામાં ડેલ્ટા ફરી એકવાર ઘાતક સ્વરૂપ ધારણ કરી શકે છે. સંશોધનોએ તેમના અભ્યાસ માટે ગટરમાંથી નમૂના લીધા અને જાણવા મળ્યું કે ડેલ્ટા હજુ પૂરો થયો નથી, જો કે ઓમિક્રોન વધી શકે છે.
એક્સપર્ટઃ ભારતમાં પણ ચોથી લહેર આવવાની શક્યતા છે.
IIT કાનપુરના પ્રોફેસર શલભે, જેમણે પોતાની આંકડાકીય પદ્ધતિથી દેશમાં 22 જૂન સુધીમાં ચોથી તરંગની આગાહી કરી હતી, ચોથી તરંગ વિશે કહ્યું કે, કેસમાં વધારો એ ચોથા તરંગની નિશાની છે તેમ કહેવું વહેલું છે. મને આ પૂછો પરંતુ ભવિષ્યમાં ચોથી મોજું આવી શકે છે કે કેમ? પ્રો. શલભે કહ્યું કે આની શક્યતા વધારે છે.
IIT કાનપુરના પ્રોફેસર મનિન્દ્ર અગ્રવાલે, જેમણે કોરોના અંગે ઘણી સચોટ આગાહી કરી હતી, ચોથા તરંગના આગમનના પ્રશ્ન પર કહ્યું કે, મને અત્યારે ચોથી તરંગ આવવાની કોઈ આશંકા નથી.
દેશમાં પ્રતિબંધો હટવાને કારણે કોરોનાના કેસ વધી રહ્યા છે
નિષ્ણાંતોનું કહેવું છે કે જ્યારે દેશમાં ફરી કોરોનાના કેસ વધ્યા છે, ત્યારે તમામ પ્રતિબંધો હટાવી દેવામાં આવ્યા છે, ઓફિસો ખુલી છે, બાળકો શાળાએ જવા લાગ્યા છે. પ્રતિબંધો હટાવવાને કારણે જ કેસ વધ્યા છે. કેટલાક નિષ્ણાતો કહે છે કે આ ત્રીજી તરંગ પછીની વધઘટ છે, જેના કારણે તાજેતરમાં ઘણા યુરોપિયન દેશોમાં પણ કેસ અચાનક વધવા લાગ્યા છે.
સરકારે 31 માર્ચથી દેશમાં કોરોના પ્રતિબંધો નાબૂદ કર્યા હતા અને જાહેર સ્થળોએ માસ્ક ન પહેરવા બદલ દંડની જોગવાઈ નાબૂદ કરી હતી.
હાલમાં, BA.2 અથવા સ્ટીલ્થ ઓમિક્રોન એ ભારતમાં એકમાત્ર પ્રબળ પ્રકાર છે
દેશમાં ઓમિક્રોનના કારણે ત્રીજી તરંગ આવી. Ourworldindata અનુસાર, એપ્રિલ સુધીમાં, Omicron દેશમાં નવા કોરોના કેસોમાં 100% માટે જવાબદાર હતી. છેલ્લા કેટલાક મહિનાઓમાં, ઓમિક્રોનનું સબ-વેરિઅન્ટ BA.2 અથવા સ્ટીલ્થ ઓમિક્રોન ભારત સહિત સમગ્ર વિશ્વમાં ઝડપથી ફેલાઈ ગયું છે.
છેલ્લા કેટલાક દિવસોમાં વિશ્વમાં નોંધાયેલા કુલ કોરોના કેસોમાંથી લગભગ 94% માટે BA.2 જવાબદાર છે.
નિષ્ણાતોના મતે, BA.2 અથવા સ્ટીલ્થ ઓમિક્રોન અત્યારે ભારતમાં પ્રબળ પ્રકાર છે અને મોટાભાગના નવા કેસ માટે જવાબદાર છે. ઓમિક્રોનનો BA.2 સબ સ્ટ્રેન ઓમિક્રોનના મૂળ સ્ટ્રેન કરતાં દોઢ ગણો વધુ ચેપી છે. ચીન અને ઘણા યુરોપિયન દેશોમાં તાજેતરના સમયમાં કેસમાં વધારો થવા માટે BA.2 જવાબદાર છે.