નાણામંત્રી નિર્મલા સીતારમણ આવકવેરાના વર્તમાન નિયમોમાં મોટા ફેરફારોની જાહેરાત કરી શકે છે. બજેટ પહેલા ટેક્સ સંબંધિત સંસ્થાઓએ તેમને બજેટને લઈને તેમની અપેક્ષાઓ વિશે જણાવ્યું હતું. થિંક ચેન્જ ફોરમ (TCF) એ નાણા પ્રધાનને ટેક્સ બેઝને વિસ્તૃત કરવા, સેસ અને સરચાર્જ દૂર કરવા, અનુપાલનમાં સુધારો કરવા અને ઉભરતા સેક્ટર્સને ટેક્સ બેનિફિટ્સ આપવા સલાહ આપી છે. નિષ્ણાતો માને છે કે ટેક્સની આવક વધારવાની જરૂર છે, કારણ કે તેનાથી સરકારને આર્થિક વૃદ્ધિ સાથે વિકાસ સંબંધિત પ્રવૃત્તિઓ પર રોકાણ વધારવામાં મદદ મળશે. નાણામંત્રી નિર્મલા સીતારમણ 1 ફેબ્રુઆરી, 2023ના રોજ કેન્દ્રીય બજેટ રજૂ ટેક્સશે. આ બજેટ એવા સમયે રજૂ થવા જઈ રહ્યું છે જ્યારે નાણાપ્રધાન સામે આર્થિક વૃદ્ધિ વધારવાની સાથે સાથે મૂડી ખર્ચ વધારવાના પગલાં લેવાનો પડકાર છે.
કંપ્લાયન્સ વધારવા પર સૌથી વધુ ધ્યાન જરૂરી
નિષ્ણાતો કહે છે કે ટેક્સ કલેક્શનના સંદર્ભમાં કંપ્લાયન્સ પર ફોકસ વધારવું સૌથી જરૂરી છે. જેના કારણે વધુ પડતો ટેક્સ, જટિલ ટેક્સ માળખું, વધતા જતા વિવાદો જેવી પરિસ્થિતિનો સામનો ટેક્સવો પડે છે. ટેક્નોલોજીનો વધુ સારો ઉપયોગ કંપ્લાયન્સ પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરી શકે છે. તેનાથી ટેક્સ બેઝ પણ વધશે. સરકારે ટિયર 2 શહેરોમાંથી ટેક્સ કલેક્શન વધારવા પર પણ ભાર મૂકવો જોઈએ.
સ્મગલિંગને કારણે આવકમાં મોટું નુકસાન
સેન્ટ્રલ બોર્ડ ઓફ ઇનડાયરેક્ટ ટેક્સીસ એન્ડ કસ્ટમ્સ (CBIC) ના ભૂતપૂર્વ ચેરમેન પીસી ઝાએ જણાવ્યું હતું કે, “એન્ફોર્સમેન્ટ એજન્સીઓ ગેરકાયદે વેપારને કાબૂમાં લેવાનો પ્રયાસ કરી રહી છે. પરંતુ, ટેક્સચોરી ટેક્સનારાઓ ખૂબ જ સ્માર્ટ છે. નવી ટેક્નોલોજીનો ઉપયોગ કરો. તેથી જ ટેક્સ વિભાગને પણ તેનો ઉપયોગ ટેક્સવાની જરૂર છે. આધુનિક ટેક્નોલોજી. બંદરો પર વધુ સ્કેનર લગાવવા જોઈએ. આર્ટિફિશિયલ ઈન્ટેલિજન્સ (AI) નો ઉપયોગ વધારવાની જરૂર છે.” સોનું, તમાકુ અને આલ્કોહોલ જેવી હાઇ માર્જિનવાળી વસ્તુઓ પર ટેક્સ વધારે છે. જેના કારણે આ વસ્તુઓની સ્મગલિંગ થાય છે.
એન્ફોર્સમેન્ટ એજન્સીઓની ક્ષમતા વધારવાથી થશે ફાયદો
તાજેતરના અભ્યાસના પરિણામો દર્શાવે છે કે માત્ર તમાકુ ઉત્પાદનો અને આલ્કોહોલિક પીણાઓ પરના ટેક્સના સ્વરૂપમાં સરકારને રૂ. 28,500 કરોડથી વધુનું નુકસાન થાય છે. અમલીટેક્સણ એજન્સીઓની કેપેસિટીમાં વધારો અને આધુનિક ટેક્નોલોજીનો ઉપયોગ સ્મગલિંગમાં સામેલ લોકોમાં ડર વધારશે. તેનાથી ટેક્સચોરી રોકવામાં પણ મદદ મળશે. પૂર્વ વડાપ્રધાન મનમોહન સિંહના પૂર્વ મીડિયા સલાહકાર અને થિંક ચેન્જ ફોરમના સલાહકાર સંજય બારુ કહે છે કે મોટી સંખ્યામાં એવા લોકો છે જે ટેક્સ ભરવાનું ટાળે છે. તેમની સામે પણ કોઈ કાર્યવાહી ટેક્સવામાં આવતી નથી.