કેન્દ્રીય ગૃહ મંત્રાલયે આસામ, મણિપુર અને નાગાલેન્ડના અમુક વિસ્તારોમાંથી સશસ્ત્ર દળો (સ્પેશિયલ પાવર્સ) એક્ટ 1958 (AFSPA)ને હળવો કરવાનો નિર્ણય લીધો છે. આસામમાં, AFSPAને 8 જિલ્લાઓ સુધી સીમિત કરી દેવામાં આવ્યું છે, જ્યારે મણિપુરમાં, AFSPAને 4 પોલીસ સ્ટેશન વિસ્તારમાંથી હટાવી દેવામાં આવ્યો છે. જ્યારે નાગાલેન્ડમાં તેને 3 પોલીસ સ્ટેશન વિસ્તારમાંથી ઘટાડવામાં આવ્યો છે. કેન્દ્રીય ગૃહમંત્રી અમિત શાહે તેને ઐતિહાસિક ગણાવ્યું છે. ગૃહ મંત્રાલયના જણાવ્યા અનુસાર, કેન્દ્ર સરકારના સતત પ્રયાસોને કારણે, પૂર્વોત્તર ભારતમાં સુરક્ષાની સ્થિતિમાં અભૂતપૂર્વ સુધારો થયો છે અને એક ઐતિહાસિક પગલામાં, ભારત સરકારે એક ઐતિહાસિક પગલાં તરીકે દશકો બાદ એપ્રિલ 2022 થી નાગાલેન્ડ, આસામ અને મણિપુરમાં આર્મ્ડ ફોર્સીસ સ્પેશિયલ પાવર્સ એક્ટ (AFSPA) હેઠળ અશાંત વિસ્તારોને ઘટાડ્યા છે.
આસામમાં ક્યાંથી હટ્યું AFSPA
આજે વધુ એક મહત્ત્વનો નિર્ણય લેતી વખતે, આ ત્રણ રાજ્યોમાં ફરીથી 1 એપ્રિલ, 2023થી AFSPA હેઠળ અશાંત વિસ્તારોમાંથી વિસ્તારોમાં વધુ ઘટાડો કરવામાં આવી રહ્યો છે. ગૃહ મંત્રાલયે માહિતી આપી કે ડિસ્ટર્બ્ડ એરિયા નોટિફિકેશન સમગ્ર આસામમાં વર્ષ 1990થી લાગુ છે. મોદી સરકારના અથાક પ્રયાસોને કારણે સુરક્ષાની સ્થિતિમાં નોંધપાત્ર સુધારાના પરિણામે, 01.04.2022થી આસામના 9 જિલ્લાઓ અને એક જિલ્લાના એક પેટા વિભાગ સિવાય આખા આસામ રાજ્યમાંથી AFSPA હેઠળના અશાંત વિસ્તારોને હટાવી લેવામાં આવ્યા હતા, અને 01.04.2023થી અશાંત વિસ્તારોમાંથી વધુ કમી કરતા આને માત્ર માત્ર 8 જિલ્લાઓ સુધી સીમિત કરી દેવામાં આવ્યો છે.
મણિપુરમાં ક્યાંથી AFSPA હટ્યું
ગૃહ મંત્રાલયે જણાવ્યું હતું કે મણિપુરમાં (ઇમ્ફાલ મ્યુનિસિપાલિટી વિસ્તાર સિવાય) AFSPA હેઠળ અશાંત વિસ્તારોની ઘોષણા વર્ષ 2004 થી ચાલતી આવી રહી હતી. કેન્દ્ર સરકાર દ્વારા એક મહત્ત્વપૂર્ણ પગલું ભરતા, 01.04.2022 થી 6 જિલ્લાના 15 પોલીસ સ્ટેશન વિસ્તારોને અશાંત વિસ્તારની સૂચનામાંથી બહાર કાઢવામાં આવ્યા હતા, અને હવે 01.04.2023 થી AFSPA હેઠળના અન્ય 4 પોલીસ સ્ટેશન વિસ્તારોમાંથી અવ્યવસ્થિત વિસ્તારની સૂચનાને હટાવીને, કુલ 7 જિલ્લાના 19 પોલીસ સ્ટેશનોમાંથી દૂર કરવામાં આવી રહ્યા છે. એ જ રીતે, ડિસ્ટર્બ્ડ એરિયાઝ નોટિફિકેશન સમગ્ર નાગાલેન્ડમાં વર્ષ 1995થી લાગુ છે.
7000 ઉગ્રવાદીઓએ આત્મસમર્પણ કર્યું
એક અધિકારીએ જણાવ્યું કે કેન્દ્ર સરકારે આ સંદર્ભમાં તબક્કાવાર રીતે AFSPA હટાવવા માટે રચવામાં આવેલી સમિતિની ભલામણને પગલે 7 જિલ્લાના 15 પોલીસ સ્ટેશનોમાંથી 01.04.2022થી અશાંત વિસ્તારની સૂચના હટાવવામાં આવી હતી અને 01.04.2023થી AFSPAના અશાંત વિસ્તારોની સૂચનાને વધુ વિસ્તારોમાંથી હટાવતા તેને કુલ 8 જિલ્લાના 18 પોલીસ સ્ટેશનોમાંથી દૂર કરવામાં આવી રહી છે જ્યારે 3 અન્ય પોલીસ સ્ટેશન વિસ્તારોમાંથી તેને દૂર કરવામાં આવી રહી છે.
કેન્દ્રીય ગૃહ મંત્રી અમિત શાહે કહ્યું કે પીએમ મોદીના નેતૃત્વમાં કેન્દ્ર સરકાર દ્વારા લેવામાં આવેલા અસરકારક પગલાંને કારણે ઉત્તર-પૂર્વના રાજ્યોમાં સુરક્ષાની સ્થિતિમાં નોંધપાત્ર સુધારો થયો છે અને વિકાસમાં તેજી આવી છે. વર્ષ 2014ની સરખામણીમાં વર્ષ 2022માં ઉગ્રવાદી ઘટનાઓમાં 76 ટકાનો ઘટાડો થયો છે. તેવી જ રીતે, આ સમયગાળા દરમિયાન સુરક્ષા કર્મચારીઓ અને નાગરિકોના મૃત્યુમાં અનુક્રમે 90 ટકા અને 97 ટકાનો ઘટાડો થયો છે. તે જ સમયે, ઉત્તર પૂર્વમાં 2014 થી અત્યાર સુધીમાં લગભગ 7000 આતંકવાદીઓએ અનેક શાંતિ સમજૂતીઓ હેઠળ આત્મસમર્પણ કર્યું છે.